Jak dbać o zdrowie psychiczne osoby starszej?
Spis treści
Dbanie o zdrowie psychiczne seniorów jest równie ważne, jak regularne wizyty kontrolne u lekarza rodzinnego. Społeczna stygmatyzacja chorób psychicznych sprawia, że ludzie niechętnie szukają pomocy, a to prowadzi do poważnych problemów. Musimy pamiętać, że osoby starsze są szczególnie narażone na samotność i izolację społeczną. Jak sprawić, by komfort życia bliskiej osoby w podeszłym wieku nie zmniejszył się z upływem lat?
Co wpływa na zdrowie psychiczne seniora?
Starzenie wiąże się z wieloma zmianami. Zbliżanie się do emerytury często powoduje stres, który stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia fizycznego i psychicznego. Dodatkowo z biegiem lat wrażliwość i intensywność odczuwania emocji wzrasta. Zmiany zachodzące w psychice zależą od wielu czynników: warunków zdrowotnych, naturalnych zmian w mózgu, charakteru, aktywności fizycznej i psychicznej, nawyków, stylu życia czy stosunku do starości.
Pogarszający się stan zdrowia, problemy zawodowe finansowe związane z niską emeryturą, brak aktywności zawodowej, utrata bliskiej osoby, trudności w wykonywaniu codziennych czynności mogą pogorszyć nastrój, a nawet doprowadzić do depresji. Jest to najczęstsze zaburzenie psychiczne u seniorów w wieku 60 lat i starszych, dotyka szczególnie osób samotnych, odizolowanych i niesamodzielnych.
Można zauważyć niezaprzeczalne powiązanie występowania depresji z innymi chorobami wieku podeszłego. Zdiagnozowany rak, demencja czy kłopoty z sercem mają ogromny wpływ na samopoczucie. Niezwykle istotne jest wparcie seniora w tym trudnym okresie. Ciepłe słowa lub rozmowa sprawią, że podopieczny odzyska poczucie bezpieczeństwa. Obserwuj osobę starszą, aby zobaczyć czego najbardziej jej potrzeba. Czasami senior wymaga jedynie towarzystwa.
Dbanie o zdrowie psychiczne a izolacja społeczna
Izolacja społeczna i samotność to najwięksi wrogowie seniorów. Próbując zapewnić wsparcie w zakresie zdrowia psychicznego osobom starszym, musimy uwzględnić problem izolacji społecznej. Ta grupa wiekowa jest szczególnie narażona na zgubne skutki marginalizacji ze względu na podeszły wiek. Upośledzenie funkcji poznawczych i niepełnosprawność skutecznie uniemożliwia socjalizację.
Brak kontaktu z rodziną, trudności w kontaktach towarzyskich będą wywoływać niepokój. Powszechnie wiadomo, że stres nie jest dla nas dobry. Badania naukowe jasno pokazują niszczycielski związek między izolacją społeczną a dolegliwościami sercowymi, bezsennością, stanami zapalnymi oraz chorobami żołądkowo-jelitowymi. Dbanie o zdrowie psychiczne w ogólnym rozrachunku zapobiegnie częstym wizytom w szpitalu.
Należy wiedzieć, że lęk może manifestować się na różne sposoby. Jak opiekunka osób starszych powinnaś nauczyć się rozpoznawać objawy swojego podopiecznego. Są to m.in. uczucie duszności, przyspieszone bicie serca, zwiększone napięcie mięśni, trudności z zasypianiem, zaburzenia koncentracji lub brak apetytu.
Czasami po prostu nie zdajemy sobie sprawy z tego, jak dbać o zdrowie psychiczne osób starszych. Pierwszym krokiem będzie rozpoznanie ich potrzeb psychologicznych. Amerykański gerontolog Clark Tibbitt stworzył pomocną klasyfikację:
- Konieczność wykonywania czynności społecznie użytecznych,
- Konieczność zadowalającego wykorzystania czasu wolnego,
- Potrzeba bycia uznanym za część społeczeństwa, społeczności lub grupy,
- Potrzeba uznania za jednostkę ludzką,
- Potrzeba utrzymania normalnych kontaktów towarzyskich,
- Potrzeba tworzenia możliwości wyrażania siebie,
- Potrzeba dostępu do opieki zdrowotnej,
- Potrzeba odpowiednio ustalonego trybu życia i utrzymania stosunków z rodziną,
- Potrzeba odpowiedniej stymulacji psychicznej i psychicznej,
- Potrzeba duchowej satysfakcji.
Jak dbać o psychikę w podeszłym wieku?
Jak walczyć z izolacją społeczną i wspierać osoby starsze w zakresie zdrowia psychicznego? Po pierwsze, seniorów należy zachęcać do utrzymywania bliskich i częstych rozmów z rodziną i przyjaciółmi. Obecnie technologia pozwala nam łatwo być w kontakcie, nawet gdy jesteśmy od siebie tysiące kilometrów. Możesz nauczyć podopiecznego korzystania ze Skype, Whatsapp, Messenger lub Zoom, lub pomagać mu nawiązać połączenie video z rodziną.
Staraj się ustanowić strukturę dnia codziennego i utrzymać ją. Kolejnym istotnym aspektem jest podawanie zbilansowanych posiłków. Jeżeli nie ma żadnych przeciwwskazań, możesz spróbować diety DASH, która przez ekspertów jest uznawana za najzdrowszą dietę świata. Dbaj o aktywność fizyczną i umysłową seniora. Jeśli nie wiesz, od czego zacząć polecamy nasze poradniki na temat tego, jak opiekunka może zadbać o aktywność fizyczną osób starszych oraz organizacji czasu wolnego osób starszych.
